Gramerciler ve Retorik Ustaları ve Şairler Üzerine

Biyografi, eski çağlardan beri insanoğlunun ilgisini çeken yazın türlerinden biri olmuştur. İnsanlar başkalarının, özellikle de ünlü ya da popüler kişilerin özel yaşamlarını okumaktan hep büyük zevk almışlardır. Bu durum zamanımızdan yaklaşık yirmi iki yüzyıl öncesinin Romalıları için de böyleydi ve bu yazın türünün en büyük ismi Gaius Tranquillus Suetonius’tu. Yazarın De Viris Illustribus (Seçkin Kişiler Üzerine) adlı biyografik eserinin günümüze kalan parçalarından olan De Grammaticis et Rhetoribus (Gramerciler ve Retorik Ustaları Üzerine) ile De Poetis (şairler Üzerine) adlı bölümlerin Latinceden Türkçeye çevirisini iki dilli olarak sunuyoruz.

Suetonius’un gramer ve retorik ustalarının yaşamlarını anlattığı bölüm, biyografik özelliğinin yanı sıra, Roma’nın eğitim tarihi açısından da değerlidir. Eski Roma eğitim sisteminde dilin uygulama alanı olarak çok büyük önem taşıyan retorik, yani hitabet sanatı, dili kullanma kurallarını veren gramer ile de yakından ilişkiliydi. Bu bölüm, söz konusu iki alanın bağlantılarını ortaya koyması, Roma’da yapılan çalışmalar ve bu çalışmaları yapanlar hakkında bilgi vermesi bakımından büyük önem taşımaktadır. Diğer bölüm ise eski Roma’nın tanınmış şairlerini, yazarlarını daha yakından tanımamıza olanak sağlamaktadır. Suetonius’un bu iki önemli çalışmasının Bedia Demiriş’in kaleminden Türkçeye kazandırılması, antik dünyayı bize anlatan klasik dildeki metinlerin dilimize aktarılması uğraşına katkıda bulunmak amacıyla gerçekleştirilmiştir.

Giriş ve açıklamalarla birlikte, Latinceden çeviren

Bedia Demiriş

Doç. Dr. Bedia Demiriş, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü’nün Latin Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı’nda öğretim üyesidir.

Önsöz- Giriş: Gaius Suetonius Tranquillus ve Roma Yazınındaki Yeri

De Grammaticis et Rhetoribus / Gramerciler ve Retorik Ustaları Üzerine- De Poetis / fiairler Üzerine- Vita Terenti / Terentius’un Yaşamı- Vita Vergili / Vergilius’un Yaşamı- Vita Horati / Horatius’un Yaşamı- Vita Tibulli / Tibullus’un Yaşamı- Vita Auli Persi Flacci / Aulus Persius Flaccus’un Yaşamı- Vita Lucani / Lucanus’un Yaşamı- Vita Plinii Secundi / Yaşlı Plinius’un Yaşamı- Vita Passieni Crispi / Passienus Crispus’un Yaşamı120

Kaynakça- Dizin