Evrim - Çok Kısa Bir Başlangıç

Evrimi anlamak neden gerekli?


İstanbul Kültür Üniversitesi (İKÜ) Yayınevi, popülasyon genetiğinin yaşayan en önemli teorisyenleri Brian ve Deborah Charlesworth’un yazdığı Evrim adlı kitabı Türkçe olarak yayımladı. Oxford Üniversitesi Yayınevi’nin dünyaca ünlü dizisi "Very Short Introductions”dan çıkan Evrim adlı kitap, Türkçede "Çok Kısa Bir Başlangıç” dizisinin 7. kitabı olarak raflardaki yerini aldı. Evrimsel biyoloji alanındaki çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. Ergi Deniz Özsoy da kitabın Türkçe baskısına özel bir önsöz yazdı. Kitap canlıların kökenini, evrimsel süreçleri ve insanın evrenle ilişkisinin nasıl dönüştüğünü anlatmakla kalmıyor; Charles Darwin ve Alfred Russel Wallace’tan bu yana gelişen modern evrimsel biyolojinin günümüz ve gelecekle ilgili meseleleri çözümlemede bize nasıl yol gösterdiğini de örnekliyor.

İKÜ Yayınevi, Oxford Üniversitesi Yayınevi’nin dünyaca ünlü "Very Short Introductions” dizisinden çıkan Evrim: Çok Kısa Bir Başlangıç adlı kitabı Türkçe olarak okurlarla buluşturdu. Popülasyon genetiğinin yaşayan en önemli teorisyenlerinden Brian ve Deborah Charlesworth’un yazdığı kitap Cenk Özdağ tarafından Türkçeye çevrildi. Ayrıca evrimsel biyoloji alanındaki çalışmalarıyla tanınan Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ergi Deniz Özsoy da kitabın Türkçe baskısına özel bir önsöz kaleme aldı.

Hem dünün hem de bugünün meselelerini anlatıyor

Bilim 500 yıldan daha kısa bir zamanda bizim kökenimize ve evrenle ilişkimize dair bakış açımızı tamamen değiştirdi. Tüm canlıların ortak bir kökenden türeyerek geldiği gerçeğine gözlerimizi açan gözlem ve bulgular, bugünkü modern evrimsel biyolojinin de temelini oluşturdu.

Bu kitapla Charles Darwin ve Alfred Russel Wallace’ın yaşamın kökenine ve çeşitliliğine dair 150 yılı aşkın bir süre önce yayınladıkları çalışmalarından bugünün moleküler düzeyde evrim çalışmalarına uzanan devasa bilgi birikimine çok kısa ama etkili bir başlangıç yapılabilir. Kitapta türlerin oluşumu ve ayrışması, adaptasyon, mutasyon, doğal seçilim, uyum gücü gibi evrimsel biyolojinin temel kavramlarının büyük resim için ne anlama geldiği keskin ve düşündürücü bir bakış açısıyla ele alınıyor. Ayrıca antibiyotik ve antiviral ilaçlara direnç gibi günümüz tıbbının karşı karşıya olduğu kimi meseleler de evrimsel biyolojinin perspektifinden anlaşılır bir biçimde açıklanıyor. Bunların yanı sıra evrimin "Canlılar neden yaşlanır?” gibi modern biyolojinin en zor görünen problemlerini nasıl aydınlattığı da gözler önüne seriliyor.

Evrimi anlamak

Brian ve Deborah Charlesworth evrimi anlamanın önemine şöyle dikkat çekiyor: "Evrime dair bir kavrayışa ulaşmak, bize doğada gerçekte −evrimin gayrişahsi kuvvetlerinin ürettiği yaşam türlerinden oluşan devasa yelpazede− nerede durduğumuzu öğretebilir. Evrimin bu gayrişahsi kuvvetleri, türümüze o bize has olan düşünme becerisini bahşetmiştir; biz de bu sayede ‘doğadaki savaşı’ ıslah etmek için öngörü yeteneğimize başvurabiliriz. Evrimin ürettiklerine hayranlık duymalıyız. Bunları açgözlülük ve aptallıkla yok etmemeye çalışmalı, gelecek kuşaklar için korumalıyız. Bunu yapmayı başaramazsak türümüz diğer pek çok harikulade canlıyla birlikte yeryüzünden silinebilir.”

Evrimsel biyoloji alanındaki çalışmalarıyla tanınan Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ergi Deniz Özsoy da kitabın Türkçe baskısına yazdığı önsözde şöyle dedi: "(…)Brian ve Deborah Charlesworth’un kaleme aldığı bu kitap, devasa evrimsel biyoloji bilgisini olağanüstü bir yetkinlikle kullanarak okuru molekülden morfolojiye, fosillerden gözün ve yaşlanmanın evrimi gibi zorlu evrimsel problemlere dek uzanan, çarpıcı örneklerle yolu döşenen bir serüvene sürüklüyor.”