Orta Çağ'da Venedik, Papalık ve Türkler

Elinizdeki bu eser, XIV. yüzyılın ilk yarısında Ege Denizi ve adaları ile Türkiye ve Yunanistan kıyılarında başını Papalık ile Venedik’in çektiği Hıristiyan Batılı kuvvetler ile Aydınoğulları Beyliği’nin öncülüğündeki Türkler arasında cereyan eden egemenlik mücadelesini ele almaktadır. 1318 yılında Türk-Katalan ittifakının Girit Adası’nı tehdit etmesiyle başlayan bu mücadele döneminde Hıristiyan Batı’nın güç merkezlerinde, Türk ilerleyişinin durdurulması amacıyla ilk defa Türk karşıtı İttifak (Lega) ya da Birlik (Unione) tesisi gündeme gelmiştir.

Yoğun diplomatik teşebbüslerin neticesinde Venedik, Papalık, Bizans İmparatorluğu, Kıbrıs Krallığı, Rodos Şövalyeleri, Naksos Dukalığı, Venedik’in Girit ve Eğriboz kolonileri ile bölgenin diğer Latin güçlerinin askerî katkılarıyla ilki 1334 ikincisi ise 1344 yılında olmak üzere iki defa vücuda getirilen Haçlı İttifak Donanması, doğrudan Aydınoğlu Gazi Umur Bey’in hareket merkezi İzmir’i hedef almıştır.

Dönemin Bizans kroniği Nikephoros Gregoras’ın ifadesiyle, sadece İzmir’in ele geçirilerek Ege’de Latin çıkarlarının korunmasını değil esasında İzmir’in bir üs olarak kullanılıp, Türklerin Anadolu kıyılarından tamamen temizlenmesini amaçlayan bu seferlerin, sonraki yüzyıllarda Hıristiyan Batı Dünyası’nın Türklere karşı genel tutumu hâline dönüştüğü görülecektir.